από Sev Δευ Νοε 30, 2020 4:57 pm
Berenice = jate = Νικόλ; Θυμάμαι καλά;
Ενδιαφέρον κι εύλογο το ερώτημα. Είναι κάτι που έχει συζητηθεί αρκετά και έχει διχάσει πολλούς αναγνώστες κατά καιρούς. Κάποιοι τον θεωρούν ήρωα, κάποιοι άλλοι κάθαρμα. Η αλήθεια είναι όμως πως, όπως εύστοχα έχει παρατηρηθεί, οι μάγοι δεν χωρίζονται σε καλούς ανθρώπους και σε Θανατοφάγους. Όπως και στην πραγματική ζωή, έτσι και στον κόσμο του Χάρι Πότερ, πέρα από το άσπρο και το μαύρο, υπάρχει και το Γκρι.
Το ερώτημα που τίθεται υποκρύπτει στην ουσία τρία επιμέρους ερωτήματα:
α) Εξιλεώθηκε ο Σέβερους για τις πράξεις του ως Θανατοφάγος; Τον συγχώρησε ο Χάρι;
β) Εξιλεώθηκε ο Σέβερους για τις πράξεις του ως φίλος της Λίλυ την οποία πρόδωσε με το να ενταχθεί σε μια οργάνωση κατά των γεννημένων από Μαγκλ; Τον συγχώρησε ο Χάρι;
γ) Εξιλεώθηκε ο Σέβερους ως απαράδεχτος καθηγητής; Τον συγχώρησε ο Χάρι;
Όσον αφορά το α), ως Θανατοφάγος ο Σέβερους Σνέιπ αναμφίβολα διέπραξε σοβαρά εγκλήματα, όπως κατασκοπεία, ανθρωποκτονία, σωματικές βλάβες, ανατροπή καθεστώτος κλπ. Παράλληλα όμως ως διπλός πράκτορας είχε καθοριστική συμβολή στην ανατροπή της εξάπλωσης της κυριαρχίας του Βόλντερμορτ και στην τελική του εξόντωση. Υπό την καθοδήγηση του Ντάμπλντορ φαινομενικά έδινε στον Βόλντερμορτ σημαντικές πληροφορίες, ενώ στην πραγματικότητα ήταν μέρος του σχεδίου για την εξόντωσή του. Είναι δεδομένο πως χωρίς τις δικές του ενέργειες, ο Βόλντεμορτ θα είχε κυριαρχήσει τελικά στην Αγγλία. Με σύγχρονους όρους, αφενός τίθεται ζήτημα για το τελικό αξιόποινο των ενεργειών του (λόγω συνδρομής σπουδαίου λόγου), αφετέρου, ακόμα κι αν δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, είναι πολύ πιθανό στην περίπτωση που είχε επιβιώσει να του αποδοθεί χάρη για τα εγκλήματά του. Η ίδια η Ρόουλινγκ έχει δηλώσει πως ο Χάρι φρόντισε να γίνει γνωστός ο ρόλος του Σνέιπ στη συντριβή του Βόλντεμορτ. Νομίζω ως για τις πράξεις του ως Θανατοφάγος, ο Σνέιπ εξιλεώθηκε και ο Χάρι τον συγχώρησε. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως έδωσε το όνομά του στον ένα του γιο.
Ως προς το β) νομίζω πως την απάντηση μπορεί να τη δώσει μόνο η ίδια η Λίλυ, μιας και εκείνη είναι η γυναίκα την οποία πρόδωσε με το να μαρτυρήσει στον Βόλντεμορτ το περιεχόμενο της προφητείας. Είναι δεδομένο πως η Λίλυ, εκτός από εξαιρετικά προικισμένη μάγισσα, ήταν και εκπληκτική γυναίκα. Αυτό συνομολογείται τόσο από τη συμπάθεια που της είχαν οι καθηγητές της (π.χ. Σλάγκχορν), άλλοι μεγαλύτεροι σε ηλικία μάγοι (π.χ. Χάγκριντ), αλλά και οι ίδιοι οι συμμαθητές της (π.χ. Τζέιμς) ακόμα και εκείνοι που ανήκαν σε αντίπαλο κοιτώνα από τον δικό της (π.χ. Σνέιπ). Ως τέτοιος φανταστικός άνθρωπος ήταν ενάντια σε κάθε μορφή τραμπουκισμού (ήτοι bullying) είτε αυτή προερχόταν από τον Μούλσιμπερ (και ήταν ιδιαίτερα ιδεχθής) είτε αποτελούσε απλή φάρσα και προερχόταν από τον Πότερ (και δεν ήταν τόσο ιδεχθής). Είναι δεδομένο πως η Λίλυ έδωσε πολλές ευκαιρίες στον Σνέιπ και πως η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν η κουβέντα "λασποαίματη" που ξεστόμισε. Είναι επίσης προφανές πως η Λίλυ δεν ευχαριστήθηκε από το γεγονός της ένταξης του Σνέιπ σε μία ομάδα μάγων, των οποίων η ιδεολογία απειλεί την ίδια της την ύπαρξη (πέρα από την υποτίμηση που υφίσταται). Εξιλεώθηκε άραγε ο Σνέιπ για αυτή του τη συμπεριφορά; Δύσκολο να απαντηθεί, όμως θυμάμαι χαρακτηριστικά πως στο 7ο βιβλίο, όταν ο Χάρι βλέπει τις αναμνήσεις του Σνέιπ, όταν ένα πορτρέτο λέει στον Σνέιπ "Η Λασποαίματη είναι στο δάσος του Κοσμήτοτα", ο Σνέιπ απαντάει "Μην χρησιμοποιείς αυτήν την λέξη μπροστά μου" (ή κάτι τέτοιο). Η ατάκα αυτή δείχνει πως ο Σνέιπ μετάνιωσε για την προγενέστερη συμπεριφορά του και έπαψε να μοιράζεται την ίδια πεποίθηση ή αντίληψη με τους υπόλοιπους θανατοφάγους περί ανόθετου αίματος. Αρκεί αυτό άλλωστε; Ίσως. Πάντως ο Σνέιπ έκανε τα πάντα προκειμένου αφενός να προστατεύσει τη Λίλυ και αφετέρου τον ημίαιμο γιος της. Νομίζω πως οι πράξεις του κατά το δεύτερο μισό της ζωής του αποτελούν ένα πειστικό επιχείρημα για να υποστηρίξουμε πως εξιλεώθηκε. Το εάν τον συγχώρησε ο Χάρι γι' αυτό είναι επίσης δύσκολο ερώτημα, αλλά νομίζω πως επειδή ο ίδιος είδε την σκηνή στην Κιβωτό των στοχασμών που έδειξε την απέχθεια του Σνέιπ για τον όρο "Λασποαίματη" ο Χάρι τον συγχώρησε.
Ως προς το γ) θα πρέπει να αναφερθεί αρχικά ότι τα γεγονότα μας παρουσιάζονται από την οπτική γωνία του Χάρι Πότερ. Είναι δεδομένο πως εάν μας παρουσιάζονταν από την οπτική γωνία του Ντράκο Μαλφόι, θα οδηγούμασταν σε διαφορετικά συμπεράσματα για διάφορα πράγματα: ανάμεσα σε αυτά και για τη συμπεριφορά του Σνέιπ ως καθηγητή. Όμως, με τα δεδομένα που έχουμε διαθέσιμα είναι αδιαμφισβήτητο πως ο Σνέιπ δεν αποτελούσε πρότυπο καθηγητή. Τραμπούκος, αγενής και άδικος, αντιπροσωπεύει ό,τι απεχθανόμαστε σε έναν καθηγητή και είμαι βέβαιος πως ως γονέας δεν θα ήθελα τα παιδιά μου να μαθαίνουν Φίλτρα από αυτόν. Το ταλέντο του στα Φίλτρα, την Άμυνα Εναντίον των Σκοτεινών Τεχνών και εν γένει τη μαγεία, δεν είναι αρκετό για να τον κατατάξει στους καλούς καθηγητές. Παρόλα αυτά, είναι επίσης δεδομένο πως ο Σνέιπ προσπάθησε να εμποδίσει τον Κουίρελ στον αγώνα Κουίντιτς του Χάρι, έτρεξε να τους βοηθήσει στην Καλύβα με τα Μυστικά, δεν έδωσε το φίλτρο της αλήθειας στην Άμπριτζ όταν του το ζήτησε, δεν επιδίωξε να εκδιωχθεί ο Χάρι από το σχολείο όταν παραλίγο να σκοτώσει τον Μαλφόι και τέλος ως Διευθυντή της Σχολής Χόγκουαρτς, έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του προκειμένου οι μαθητές να μην υποφέρουν (δεν γνωρίζουμε κατά πόσο τα κατάφερε ή πόσο χειρότερα θα ήταν τα πράγματα εάν δεν ήταν αυτός διευθυντής - το μόνο που ξέρουμε με σιγουριά είναι πως ο Ντάμπλοντορ τον ήθελε στη θέση και αυτό νομίζω αρκεί). Είναι αυτές οι ενέργειες ικανές να αντιστρέψουν την αδικία, τη χλεύ, την περιφρόνηση που επιδείκνευ ο Σνέιπ στους μαθητές άλλων κοιτώνων πλην του Σλίθεριν; Ίσως. Αλλά η απάντηση δεν είναι εύκολο. Τον συγχώρησε ο Χάρι ως καθηγητή; Μάλλον όχι, διότι ο Χάρι αντιπαθούσε σφοδρά την Άμπριτζ που επίσης είχε ανάλογα δείγματα κακού καθηγητή (σε πολύ χειρότερο βαθμό όμως) και οι καθηγητές αυτοί χαλούσαν την πολύ καλή εικόνα που είχε το σχολείο στην καρδιά του.
Είναι, όπως βλέπεις, δύσκολο να κρίνεις τον Σνέιπ ως χαρακτήρα, γιατί υπάρχει φως στο σκοτάδι του. Νομίζω όμως πως ο Σνέιπ εξιλεώθηκε τελικά και ο Χάρι τον συγχώρησε για τα ατοπήματά του. Το εάν οι αναγνώστες όμως κάνουν το ίδιο, είναι ένα τελείως διαφορετικό ζήτημα. Νομίζω όμως πως όλοι οι άνθρωποι αξίζουν μία δεύτερη ευκαιρία να αποδείξουν πως είναι κάτι καλύτερο από αυτό που μας δείχνουν. Και νομίζω πως ο Σνέιπ την απέδειξε.
Υ.Γ. Έχω να επιχειρηματολογήσω σε αυτό το φόρουμ για αυτά τα βιβλία τόσο καιρό, που πραγματικά χάρηκα, που κάθισα να γράψω τούτες τις αράδες. Άσε που βαριέμαι απίστευτα και στη δουλειά!
), αλλα αμα τον είχαμε καθηγητή στο κανονικό σχολείο δεν θα ευνοούσε κανέναν μαθητή και θα μας έβγαζαν στα κανάλια 
